Zbliżające się wakacje to dla dzieci czas beztroski, odpoczynku i zabawy. Dla rodziców i opiekunów to z kolei moment, w którym szczególnie ważne staje się zapewnienie dzieciom odpowiednich warunków do bezpiecznego spędzania wolnego czasu – zarówno podczas wyjazdów, jak i w codziennych aktywnościach w miejscu zamieszkania.
Zagrożeń w czasie letnich miesięcy nie brakuje – od urazów fizycznych, przez niebezpieczne kontakty z nieznajomymi, aż po nadmierne korzystanie z urządzeń ekranowych. Dlatego warto świadomie podejść do tematu wakacyjnego bezpieczeństwa przedszkolaka.
1. Bezpieczeństwo fizyczne – zawsze pod opieką
Dziecko w wieku przedszkolnym nie jest jeszcze zdolne do samodzielnej oceny ryzyka. Dlatego w czasie wyjazdów nad wodę, na plac zabaw czy do lasu nie powinno pozostawać bez opieki osoby dorosłej, nawet przez krótką chwilę.
Szczególną ostrożność należy zachować w pobliżu:
- zbiorników wodnych (kąpielisk, jezior, rzek),
- ruchliwych ulic,
- terenów nieogrodzonych i zalesionych.
Ważne jest, by dziecko znało i rozumiało podstawowe zasady bezpieczeństwa: zatrzymanie się przed przejściem dla pieszych, niewchodzenie do wody bez zgody dorosłego, unikanie kontaktów z obcymi osobami czy nieprzyjmowanie słodyczy i zaproszeń od nieznajomych1.
2. Ochrona przed słońcem i upałem
W okresie letnim wzrasta ryzyko przegrzania organizmu i poparzeń słonecznych. Skóra dziecka jest wyjątkowo delikatna, dlatego należy ją chronić:
- stosując kremy z filtrem UV minimum 30 SPF (nakładane co 2–3 godziny),
- zakładając dziecku nakrycie głowy,
- ograniczając przebywanie na słońcu w godzinach 11:00–15:00,
- zapewniając stały dostęp do wody do picia2.
3. Bezpieczna zabawa – sprzęt i miejsce mają znaczenie
Zabawki wykorzystywane przez dziecko na zewnątrz powinny być dostosowane do jego wieku i umiejętności. Należy zwrócić uwagę, czy rowerek, hulajnoga czy rolki są sprawne, a dziecko korzysta z kasku i ochraniaczy. Wybierając plac zabaw, warto upewnić się, że jest on ogrodzony, czysty, z dala od ulicy i wyposażony w atestowane urządzenia.
4. Zagrożenia cyfrowe – ekran nie zastąpi opiekuna
Choć wakacje to czas relaksu, warto kontrolować, ile czasu dziecko spędza przed ekranem tabletu czy telefonu. Nadmierna ekspozycja na bodźce cyfrowe może wpływać negatywnie na rozwój mowy, koncentrację i emocje dziecka3. Zaleca się, by dzieci w wieku przedszkolnym korzystały z mediów cyfrowych nie więcej niż 30–60 minut dziennie, i to zawsze pod nadzorem dorosłego.
5. Rozmowa – najważniejsze narzędzie profilaktyki
Nieocenioną rolę w budowaniu poczucia bezpieczeństwa odgrywa rozmowa z dzieckiem. Już kilkulatek powinien wiedzieć:
- jak ma się zachować, gdy się zgubi (np. podejść do osoby w mundurze lub z dzieckiem i powiedzieć, jak się nazywa),
- że nie wolno iść nigdzie z nieznajomym,
- że zawsze może powiedzieć dorosłemu, jeśli coś go zaniepokoiło lub przestraszyło.
Podsumowanie
Bezpieczne wakacje nie oznaczają rezygnacji z zabawy i swobody – przeciwnie, to czas, w którym przy odpowiednim wsparciu dorosłych dzieci mogą doświadczać nowych przygód w atmosferze bezpieczeństwa, zaufania i troski. Dobrze poinformowany i uważny rodzic to najlepsza ochrona, jaką można zapewnić przedszkolakowi w czasie letniego wypoczynku.
Bibliografia / Przypisy
- Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. (2022). Zasady bezpieczeństwa dzieci w czasie wakacji. www.gov.pl ↩
- Główny Inspektorat Sanitarny. (2023). Wakacyjne ABC – jak chronić dzieci przed upałem i słońcem. www.gis.gov.pl ↩
- American Academy of Pediatrics. (2016). Media and Young Minds. Pediatrics, 138(5), e20162591. DOI:10.1542/peds.2016-2591 ↩